26 września 2023

Amortyzacja budynku niemieszkalnego – o czym mówi nowelizacja ustawy?

Nowelizacja ustawy dotyczącej amortyzacji budynków niemieszkalnych w Polsce, która weszła w życie w 2023 roku, przynosi istotne zmiany dla właścicieli nieruchomości oraz przedsiębiorców dzierżawiących lokale niemieszkalne. Przedsiębiorcy z sektora MŚP, którzy działają na terenach gmin o wysokiej stopie bezrobocia będą mogli od przyszłego roku skorzystać z opcji skrócenia okresu amortyzacji tego rodzaju lokali z 40 lat do odpowiednio 5 lub 10 lat - w określonych przypadkach. Nowe przepisy regulują stawki amortyzacyjne, okresy amortyzacji oraz metody obliczania amortyzacji, mające na celu zapewnienie bardziej precyzyjnego i sprawiedliwego systemu opodatkowania. Celem nowelizacji jest ujednolicenie i uszczegółowienie przepisów dotyczących amortyzacji budynków niemieszkalnych w celu zwiększenia przejrzystości i skuteczności opodatkowania. Ustawa dotyczy środków trwałych wprowadzonych po raz pierwszy do używania. Mowa tu również o lokalach używanych lub ulepszonych, ale również po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych.

Amortyzacja nieruchomości niemieszkalnych - podstawowa stawka i indywidualna stawka amortyzacji

Podstawowa stawka jest ustalana na podstawie indywidualnej stawki amortyzacji określonej w ustawie o podatku dochodowym. Amortyzacja jest procesem systematycznego rozłożenia kosztów poniesionych na nabycie, wytworzenie lub zwiększenie wartości nieruchomości na określonych elementach składowych, takich jak budynki, maszyny czy urządzenia. Metoda amortyzacji, umożliwiająca rozpisanie kosztów na określony okres czasu, odzwierciedla zużycie tych elementów składowych w wyniku eksploatacji nieruchomości niemieszkalnej. Przypomnijmy, że do tego rodzaju nieruchomości zaliczamy pomieszczenia i budynki, które nie są przeznaczone do celów mieszkalnych, a przystosowane do prowadzenia działalności gospodarczej, handlowej, usługowej, biurowej, magazynowej itp. Przykłady lokali niemieszkalnych to:
  • biura,
  • sklepy,
  • warsztaty,
  • magazyny,
  • lokale gastronomiczne (restauracje, kawiarnie),
  • sale konferencyjne,
  • gabinety lekarskie,
  • studia tatuażu,
  • hotele, pensjonaty, domki letniskowe.
Podział budynków na mieszkalne i niemieszkalne w KŚT oparto na Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB). Podstawowa stawka amortyzacji jest ustalana na poziomie minimalnym, co oznacza, że podatnik może zastosować wyższe stawki, jeśli uzasadnia to stan techniczny nieruchomości lub specyfika prowadzonej działalności. Odpisy amortyzacyjne prowadzone są zgodnie z planem amortyzacji. Przygotowuje się go z zastosowaniem odpowiednich stawek, które zostały zgromadzone w wykazie stawek amortyzacyjnych. Jednakże, istnieje możliwość uzyskania indywidualnej stawki amortyzacyjnej, zależnej od konkretnych warunków eksploatacji nieruchomości. Aby skorzystać z tej opcji, podmiot gospodarczy musi dostarczyć odpowiednie dokumenty i informacje, które zostaną poddane analizie przez właściwą instytucję. Indywidualna stawka amortyzacji uwzględnia takie czynniki jak przewidywany czas użytkowania, wartość początkową nieruchomości, a także inne istotne aspekty. Jest to praktyczne narzędzie, które pozwala na bardziej precyzyjne obliczenie kosztów używania nieruchomości niemieszkalnych w ramach prowadzonej działalności. Obecna podstawowa stawka amortyzacji nieruchomości niemieszkalnych wynosi 2,5% rocznie. Oznacza to, że wartość nieruchomości niemieszkalnych, takich jak biura, magazyny czy obiekty handlowe, może być odliczana od dochodu przed opodatkowaniem w wysokości 2,5% rocznie. Podatnicy mają prawo w niektórych sytuacjach indywidualnie określić stawkę amortyzacji. W przypadku używanych lokali niemieszkalnych, dla których maksymalna stawka amortyzacji wynosi nawet 10% (przy normatywnej stawce 2,5%) w grę wchodzą spore korzyści podatkowe. Należy jednak pamiętać, że dla niektórych rodzajów nieruchomości niemieszkalnych mogą obowiązywać inne stawki amortyzacji. Na przykład dla budynków hotelowych, pensjonatów i sanatoriów stawka wynosi 4%. Dla budynków biurowych, handlowych i usługowych o wartości powyżej 10 milionów złotych, stawka wynosi 10%. Należy zawsze sprawdzić obowiązujące przepisy podatkowe i ewentualnie skonsultować się z ekspertem w zakresie rachunkowości lub podatków w celu określenia właściwej stawki amortyzacji dla konkretnej nieruchomości niemieszkalnej.

Amortyzacja budynku niemieszkalnego - nowelizacja ustawy 2023

W dniu 1 stycznia 2024 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy dotyczącej amortyzacji lokali niemieszkalnych. Zmiany dotyczą stawek indywidualnych amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika ewidencji środków trwałych, wytworzonych we własnym zakresie budynków niemieszkalnych. Podatnicy będący mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych będących budynkami niemieszkalnymi, zaliczonymi do 1 i 2 Klasyfikacji, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w przypadku gdy ten środek trwały znajduje się na obszarze gminy:
  1. zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi co najmniej 120%;
  2. w której wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca w gminie jest mniejszy niż 100% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin;
oraz gdy budynek zlokalizowany jest w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi:
  1. od 120% do 170% - okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat;
  2. powyżej 170% - okres amortyzacji nie może być krótszy niż 5 lat.

Kto skorzysta na zmianach w ustawie?

Wprowadzone zmiany będą miały pozytywny wpływ na podatników z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw, których działalność gospodarcza jest prowadzona w gminach o wysokim wskaźniku bezrobocia. Celem zmian dotyczących amortyzacji firmowych budynków jest wsparcie przedsiębiorców i mieszkańców gmin o niskim dochodzie w przeliczeniu na jednego mieszkańca, które z tego powodu są zagrożone procesem wyludnienia. Autorzy nowelizacji ustawy uznali, że zachęci to inwestorów do tworzenia miejsc pracy tam, gdzie występuje wskazany, niezwykle istotny problem społeczno-demograficzny. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2024 r., z wyjątkiem przepisów nakładających na Ministra Finansów obowiązek ogłaszania wartości wskaźników, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Podsumowanie:

Nowelizacja ustawy dotyczącej amortyzacji budynków niemieszkalnych w Polsce, wprowadzona w 2023 r. przynosi znaczące zmiany dla właścicieli, którzy posiadają i dzierżawią budynki handlowo-usługowe i lokale niemieszkalne. W szczególności przedsiębiorstwa mikro i MŚP działające na terenach o wysokim bezrobociu będą mogły zmienić i skrócić okres amortyzacji z 40 do 5 lub 10 lat (dla budynków/lokali niemieszkalnych, dla których stawka amortyzacyjna z Wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi 2,5%). Zmiana metody amortyzacji ma na celu wsparcie przedsiębiorstw działających w regionach o problemach demograficznych, zachęcając do tworzenia miejsc pracy na tych obszarach. Powrót do listyPowrót do listy