29 marca 2023
Kiedy urząd skarbowy wszczyna kontrolę podatkową?
Kontrola podatkowa powinna zostać zapowiedziana przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Urząd Skarbowy nie musi jednak informować podatnika o swoich zamiarach, jeśli kontrola skarbowa dotyczy weryfikacji warunków zawieszenia działalności gospodarczej, ewidencjonowania obrotu przy pomocy kasy fiskalnej, czy też zasadności zwrotu różnicy podatku VAT. Jakie są podstawy prawne kontroli skarbowej? Jak wygląda kontrola i jak długo trwa?
Podstawy prawne wszczęcia kontroli podatkowej
Kontrola skarbowa polega na sprawdzeniu przez konkretne organy podatkowe, czy dany podmiot płaci należne daniny, odpowiednio stosuje odliczenia podatków, czy też nie ma zaległości podatkowych względem państwa. Podstawą prawną jest przede wszystkim Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, a dokładniej Kontrola podatkowa — Ordynacja podatkowa. Ponadto stosuje się również ustawę z dnia 6 marca 2018 roku Prawo Przedsiębiorców, głównie dział o Ograniczeniu kontroli działalności gospodarczej. Zgodnie z zapisami art. 281 §2 Ordynacji podatkowej: „Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego”. Nie zawsze taka weryfikacja wiąże się z pojawieniem się podejrzeń względem przedsiębiorcy. Chodzi także o to, aby uszczelnić system podatkowy i wyłapać ewentualne problemy. Organ podatkowy może przeprowadzić względem podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych. Najczęściej jednak dotyczy ona przedsiębiorców.Jak wygląda kontrola skarbowa?
Aby w ogóle kontrola skarbowa mogła się odbyć, przedsiębiorca musi zostać o tym poinformowany, co wynika z ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Zawiadomienie podatnika wysyłane jest listownie z Urzędu Skarbowego. Co istotne, kontrola podatkowa zaczyna się od 7 do 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania kontrolnego. Jeśli przedsiębiorca wypełni wniosek, to może przyspieszyć procedurę, ale jest to rzadkie zjawisko. Jedną z najczęstszych przyczyn kontroli podatkowej jest anonimowy donos. Od 2018 roku funkcjonuje całodobowy Krajowy Telefon Interwencyjny Krajowej Administracji Skarbowej. Dzięki niemu możliwe jest poinformowanie Krajowej Administracji Skarbowej o naruszeniu przepisów prawa podatkowego. Według danych Polacy niestety nadgorliwie korzystają z tego rozwiązania, nierzadko po to, aby zaszkodzić przedsiębiorcy. Kontrola skarbowa może być także niezapowiedziana. Najczęściej do takiej sytuacji dochodzi, gdy:- przeprowadzenie czynności kontrolnych jest konieczne do przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego,
- kontrola dotyczy niezgłoszonej działalności gospodarczej,
- pojawiają się wątpliwości związane ze zwrotem lub nadpłatą podatku VAT,
- kontrola skarbowa dotyczy przychodów ze źródeł nieujawnionych,
- czynności kontrolne mają sprawdzić ewidencję obrotu z wykorzystaniem kasy fiskalnej.
Kontrola skarbowa — czas trwania i konsekwencje
Przedsiębiorcom, u których Urząd Skarbowy przeprowadza kontrolę podatkową, zależy na przestrzeganiu rocznego limitu czasu jej trwania wskazanego w art. 55 ust. 1 Prawa przedsiębiorców. Łącznie czas wszystkich kontroli nie może przekraczać:- 12 dni u mikroprzedsiębiorców,
- 18 dni u małych przedsiębiorców,
- 24 dni u średnich przedsiębiorców,
- 48 dni u pozostałych.
Jak przygotować się do kontroli podatkowej?
Do najważniejszych obowiązków przedsiębiorcy po otrzymaniu informacji o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej jest:- zapewnienie dostępu do biura lub konkretnych lokali,
- udostępnienie wszystkich dokumentów firmowych,
- okazanie majątku będącego przedmiotem kontroli podatkowej i umożliwienie wykonania między innymi dokumentacji fotograficznej,
- udzielanie stosownych wyjaśnień.
